Kennisbijeenkomst over natuurinclusief ontwerpen in de praktijk

Natuurinclusief ontwerpen staat in ons land nog in de kinderschoenen. Toch is het een zeer actueel onderwerp dat twee jaar geleden al uitgebreid werd behandeld in het boek Stadsnatuur maken. Twee van de drie auteurs, Piet Vollaard en Jacques Vink (de derde is Niels de Zwarte) verzorgen op donderdag 30 januari een interactieve masterclass in Amersfoort.

De kennisbijeenkomst bij ELBA\REC in Amersfoort is bedoeld voor belangstellenden die zich in de praktijk bezighouden met het vergroenen van de openbare ruimte en de kennis wil bijspijkeren over de laatste ontwikkelingen. Piet Vollaard is publicist/architect en Jacques Vink is architect. De auteurs zien de stad als een integraal onderdeel van de natuur en pleiten daarom voor natuurinclusief ontwerpen. ‘Onder architecten en stedenbouwers leeft nog het idee: natuur is iets voor buiten de stad. Maar als heel Nederland een stad is geworden, dan is de natuur integraal onderdeel geworden van de stad. Natuur is onderdeel van het stedelijk weefsel, maar wordt grotendeels door ontwerpers genegeerd.’*

Ecologische structuur
Middels natuurinclusief ontwerpen kan de leefbaarheid voor mens en dier, en de biodiversiteit in het stedelijk gebied vergroot worden. Bovendien levert een gezonde ecologische structuur ons ecosysteemdiensten: waterreiniging en -buffering, schonere lucht voor een gezonde woonomgeving met recreatieve en educatieve mogelijkheden en een openbare ruimte en gebouwen met een beter microklimaat. ‘Als je vindt dat de afname van de biodiversiteit ernstig is, erger nog dan de klimaatverandering, dan heb je in de stad ook specifiek beleid nodig. Het ecosysteem in de steden wordt genegeerd, terwijl het de rijkste biotopen van Nederland zijn. Het ecosysteem van de stad is rijk, divers en kwetsbaar.’

Groenbeheer
Bij het groenbeheer pleiten de architecten voor een meer natuurlijk beheer. ‘In plaats van strak gemaaide plantsoenen kun je het ook meer laten groeien en meer wilde bloemen de kans te geven. Dat is voor de insecten weer goed en die worden weer gegeten door vogels.’

Voor Vink en Vollaard gaat het niet zozeer om de vergroening, maar om het meer ecologisch inrichten van de stad. ‘Groen in de stad kan waarde hebben als producerende natuur in de vorm van landbouw, als culturele natuur zoals de parken en als regulerende natuur. In de stad is veel groene ruimte, maar de ecologische betekenis daarvan is vaak gering. Je kunt het groen ook zodanig aanplanten en beheren dat het wel ecologische betekenis heeft. Het ecologische systeem maakt de stad veel gezonder.’

Praktijkcasussen
Vragen die tijdens de bijeenkomst op 30 januari  aan bod komen zijn:

  • Hoe vergroot je de biodiversiteit in de stad? 
  • Welke ecosysteemdiensten (en waarden) kunnen met groen worden bewerkstelligd?
  • Hoe ontwerp je integraal waar ‘natuurinclusief ontwerp’ onderdeel van uitmaakt?
  • Hoe richt je de omgeving zo in zodat de leefbaarheid toeneemt?

Aan de hand van praktijkcasussen in Amersfoort – die samen met David de Vos van bureau Waardenburg worden bezocht – krijgen deelnemers de opdracht om het gebied dat nog volop in ontwikkeling is, volgens de uitgangspunten van Stadsnatuur maken te vergroenen. De verschillende invalshoeken, zoals de ecologie, biodiversiteit, stadsgebonden soorten, stedelijke biotopen en onderhoud staan hierbij centraal. Femke Jochems van Vogelbescherming Nederland geeft op deze dag, in samenwerking met de gemeente Amersfoort, uitleg over de Toolbox Natuurinclusief Bouwen. Deze toolbox is een website voor architecten, gemeenten, projectontwikkelaars en woningbouwcorporaties waar informatie is te vinden over de verschillende aspecten van natuurinclusief bouwen. Klik hier voor meer informatie.

Aanmelding
Er zijn nog enkele plaatsen vrij voor deze bijeenkomst. Voor een compleet programmaoverzicht en informatie over aanmelding.

(* De citaten van Vollaard en Vink komen uit een artikel dat is verschenen in Vakblad Groen 1 uit 2018)